Đẩy mạnh sản xuất – cung ứng cây giống cấy mô: Hướng đi tất yếu của nông nghiệp hiện đại

Ngày 28/9/2018, tại Trung tâm Công nghệ Sinh học TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra hội thảo chuyên đề “Sản xuất, cung ứng cây giống cấy mô”, quy tụ nhiều nhà khoa học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và đại diện Sở Nông nghiệp các tỉnh thành. Đây được xem là một diễn đàn quan trọng, góp phần thúc đẩy việc ứng dụng rộng rãi công nghệ nuôi cấy mô trong hoạt động chọn tạo – nhân giống – cung ứng cây giống sạch bệnh trên quy mô lớn.

Bên cạnh giá trị học thuật, hội thảo còn gợi mở nhiều giải pháp thực tiễn nhằm nâng cao năng suất và chất lượng cây giống, giúp nông nghiệp Việt Nam theo kịp xu hướng công nghệ cao của thế giới.

Vai trò ngày càng quan trọng của cây giống cấy mô

Tại hội thảo, các báo cáo nhấn mạnh rằng công nghệ nuôi cấy mô không còn là lĩnh vực mới mà đã trở thành “cuộc cách mạng giống cây trồng” trong nhiều năm qua. Việc nhân giống trong điều kiện vô trùng giúp:

Tạo ra số lượng lớn cây giống trong thời gian ngắn

Cây sạch bệnh, đồng đều, tỷ lệ sống cao

Duy trì ổn định các đặc tính di truyền tốt của cây mẹ

Phù hợp với sản xuất quy mô lớn và các chuỗi liên kết công nghệ cao

Trong xu thế thương mại hóa cây giống, nhiều đơn vị còn mở rộng sản xuất, cung ứng cây giống cấy mô qua các kênh trực tuyến. Ví dụ, website Vigen đã giới thiệu đầy đủ thông tin về cây giống nuôi cấy mô và đang trở thành nguồn tham khảo của nhiều nhà vườn:

🔗 https://vigen.vn/

Những báo cáo nổi bật tại hội thảo

Hội thảo đã trình bày nhiều đề tài chuyên sâu liên quan đến kỹ thuật, chất lượng cây giống và tính khả thi trong sản xuất công nghiệp:

https://vigen.vn/wp-content/uploads/2025/11/oi-le-c11-ghep.webp

1. Tình hình sản xuất & cung ứng cây giống cấy mô tại TP.HCM và các tỉnh

Đại diện Sở NN&PTNT TP.HCM cho biết nhu cầu cây giống sạch bệnh tăng nhanh, đặc biệt ở các nhóm lan, cây ăn trái, dược liệu và cây công nghiệp. Công nghệ cấy mô đang dần thay thế các phương pháp truyền thống vốn dễ nhiễm bệnh và hệ số nhân thấp.

2. Nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng cây cấy mô – nghiên cứu trên lan Hồ Điệp

GS.TS. Nguyễn Quang Thạch phân tích sâu các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng mô nuôi như môi trường dinh dưỡng, ánh sáng, nhiệt độ, pH… Đồng thời chia sẻ quy trình hoàn thiện nhằm giúp cây sau cấy mô sinh trưởng đồng đều và đạt chất lượng thương mại.

3. Kết quả nghiên cứu phát triển các giống cây cấy mô mới

TS. Hà Thị Loan giới thiệu những thành tựu mới trong nhân giống lan, cây dược liệu, chuối và các loại cây có giá trị cao. Nhiều quy trình đã đủ điều kiện chuyển giao cho doanh nghiệp.

4. Công nghệ nuôi cấy cứu phôi dừa sáp (Makapuno)

Công ty CP KHCN Nông nghiệp Anh Đào trình bày quy trình công nghiệp hóa sản xuất giống dừa sáp – một loại cây đặc sản có giá trị rất cao nhưng khó nhân giống bằng phương pháp truyền thống.

Xem thêm thông tin chuyên sâu về dừa sáp nuôi cấy mô tại:

🔗 https://vigen.vn/dua-sap-nuoi-cay-mo/

5. Nhu cầu cây giống cấy mô tại Đồng Tháp

Trung tâm Ứng dụng Nông nghiệp Công nghệ cao Đồng Tháp khẳng định cây hoa – cây kiểng và cây ăn trái sạch bệnh đang khan hiếm, mở ra cơ hội thị trường rất lớn cho các cơ sở sản xuất.

Những vướng mắc lớn của các đơn vị sản xuất cây giống cấy mô

Nhiều đơn vị tham dự chia sẻ khó khăn thực tế:

Trung tâm Giống Gia Lai

Cây chuyển giao về gần như mất trắng

Thiếu nhân lực có tay nghề

Thiết bị phòng mô chưa đạt chuẩn

Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Bộ

Các đề tài nuôi cấy mô cây lâm nghiệp còn mới

Quy trình thành công nhưng ít được chia sẻ ra bên ngoài

Doanh nghiệp sản xuất cây giống không đủ chuyên môn để tiếp nhận công nghệ

Những rào cản này cho thấy việc liên kết đào tạo – chuyển giao – hỗ trợ kỹ thuật giữa viện trường và doanh nghiệp là cực kỳ cấp thiết.

Vai trò kết nối của TP. Hồ Chí Minh

Giám đốc Sở NN&PTNT TP.HCM, ông Nguyễn Phước Trung, khẳng định thành phố sẵn sàng:

Chuyển giao công nghệ cấy mô cho các tỉnh

Hỗ trợ xây dựng phòng mô đạt chuẩn

Kết nối viện nghiên cứu – doanh nghiệp – nhà vườn

Tạo chuỗi liên kết sản xuất giống chất lượng cao phục vụ nông nghiệp công nghệ cao

Ký kết hợp tác – bước tiến lớn cho ngành giống cấy mô

Cuối hội thảo, nhiều hợp đồng quan trọng được ký kết:

Trung tâm CNSH TP.HCM ký hợp tác nghiên cứu & cung ứng giống với vườn ươm Thanh Phương

Hợp tác phát triển kỹ thuật cứu phôi dừa sáp với Công ty Anh Đào

Hợp tác sản xuất giống lâm nghiệp với Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ

Những ký kết này đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ, giúp cây giống cấy mô Việt Nam tiến gần hơn mục tiêu sản xuất công nghiệp – chất lượng đồng đều – giá thành tối ưu – chủ động nguồn giống.

Kết luận

Công nghệ nuôi cấy mô đang trở thành nền tảng quan trọng trong quá trình hiện đại hóa nông nghiệp. Từ công tác nghiên cứu, chuyển giao đến sản xuất và cung ứng, mọi mắt xích đều đang chuyển động mạnh mẽ. Hội thảo “Sản xuất, cung ứng cây giống cấy mô” không chỉ củng cố niềm tin vào công nghệ sinh học thực vật, mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác giúp nâng tầm giá trị cây giống Việt Nam.

Giống cây cấy mô – Lời giải bền vững cho nông nghiệp hiện đại

Trong quá trình phát triển của nền nông nghiệp hiện đại, bài toán về năng suất, chất lượng giống và hiệu quả kinh tế luôn là mối quan tâm hàng đầu của người nông dân. Mọi phương pháp sản xuất đều tồn tại song song ưu và nhược điểm, tuy nhiên chỉ những giải pháp mang lại giá trị thực tiễn, lâu dài mới được khẳng định và nhân rộng. Trong bối cảnh đó, giống cây cấy mô đang dần trở thành lựa chọn ưu tiên, mở ra hướng đi bền vững cho sản xuất nông nghiệp quy mô lớn.

Nuôi cấy mô tế bào thực vật là gì?

Theo khoa học, nuôi cấy mô tế bào thực vật là tập hợp các kỹ thuật nhân giống cây trồng trong điều kiện vô trùng tuyệt đối, dựa trên khả năng tái sinh của tế bào thực vật. Từ một phần rất nhỏ của cây mẹ như đỉnh sinh trưởng, chồi non hoặc mô phân sinh, cây con hoàn chỉnh có thể được tạo ra trong môi trường nhân tạo giàu dinh dưỡng.

Phương pháp này hiện được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất giống cây công nghiệp, cây ăn trái, cây nông nghiệp, cây lâm nghiệp cũng như các loại hoa – cây cảnh có giá trị kinh tế cao. Nhiều đơn vị nghiên cứu và doanh nghiệp đã đầu tư mạnh vào công nghệ này, tiêu biểu có thể kể đến các nền tảng chuyên sâu về giống cây và nuôi cấy mô như https://vigen.vn/, nơi cung cấp nhiều thông tin và giải pháp kỹ thuật phục vụ sản xuất giống hiện đại.

Vì sao giống cây cấy mô ngày càng được ưa chuộng?

So với các phương pháp nhân giống truyền thống như chiết, ghép hay giâm cành, giống cây cấy mô sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội. Trước hết, đây là phương pháp nhân giống nhanh với số lượng lớn, giúp đáp ứng nhu cầu cây giống trên diện rộng trong thời gian ngắn.

Cây giống cấy mô có độ đồng đều cao, giữ nguyên các đặc tính di truyền ưu việt của cây mẹ, từ sinh trưởng mạnh, năng suất ổn định đến chất lượng nông sản. Đặc biệt, quá trình chọn lọc và nhân giống trong môi trường vô trùng giúp cây sạch bệnh ngay từ đầu, hạn chế rủi ro trong canh tác và giảm chi phí thuốc bảo vệ thực vật.

Nhờ được nuôi dưỡng trong điều kiện tối ưu về ánh sáng, nhiệt độ và dinh dưỡng, cây cấy mô có khả năng thích nghi nhanh khi đưa ra vườn ươm, tỷ lệ sống cao và phát triển đồng loạt. Đây chính là nền tảng quan trọng để hình thành các vùng sản xuất tập trung, phục vụ chế biến và xuất khẩu.

Vai trò của giống cây cấy mô trong chuỗi giá trị nông sản

Không chỉ dừng lại ở khâu nhân giống, cây cấy mô còn đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng nông sản, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường trong và ngoài nước. Điển hình là các mô hình trồng chuối, dứa, khoai lang hay hoa lan cấy mô phục vụ chế biến sâu và xuất khẩu.

Trong đó, chuối cấy mô đang được xem là một trong những sản phẩm chiến lược, góp phần xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, đồng đều, đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc và an toàn sinh học. Nhiều phân tích cho thấy việc ứng dụng giống chuối cấy mô giúp nâng cao hiệu quả kinh tế và mở rộng cơ hội đưa nông sản Việt vươn ra thị trường quốc tế, như những nội dung được đề cập tại https://vigen.vn/xuat-khau-chuoi-cay-mo/.

Những hạn chế cần nhìn nhận đúng

Bên cạnh những ưu điểm nổi bật, giống cây cấy mô cũng tồn tại một số hạn chế nhất định. Chi phí đầu tư ban đầu cho phòng thí nghiệm, trang thiết bị và vật tư tương đối cao. Quá trình sản xuất đòi hỏi đội ngũ kỹ thuật viên có tay nghề, kinh nghiệm và tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình vô trùng.

Ngoài ra, nếu cấy chuyền quá nhiều lần hoặc kiểm soát không tốt điều kiện nuôi cấy, cây có thể xuất hiện biến dị soma. Đây là lý do vì sao các cơ sở sản xuất giống cần áp dụng quy trình chuẩn, kiểm soát chặt chẽ từ khâu chọn cây mẹ đến giai đoạn ra ngôi và thuần dưỡng.

Xu hướng tất yếu của nền nông nghiệp công nghệ cao

Dù còn những thách thức, không thể phủ nhận rằng công nghệ nuôi cấy mô đã và đang mang lại bước tiến lớn cho ngành trồng trọt. Nhờ khả năng bảo tồn nguồn gen quý, nhân nhanh giống chất lượng cao và tạo ra sản phẩm đồng đều, cây cấy mô chính là chìa khóa giúp nông nghiệp Việt Nam chuyển mình theo hướng hiện đại – bền vững – giá trị cao.

Trong tương lai, khi khoa học công nghệ tiếp tục phát triển và chi phí sản xuất được tối ưu, giống cây cấy mô sẽ ngày càng phổ biến, trở thành nền tảng cho các mô hình nông nghiệp thông minh, đáp ứng tốt yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Khởi nghiệp thành công với mô hình trồng mai vàng

Gần 2.000 gốc mai vàng lớn nhỏ đang phát triển xanh tốt của anh Trần Văn Nhanh ở khu vực Phú Khánh, phường Phú Thứ, nhà vườn mai vàng, quận Cái Răng là thành quả gần 10 năm gầy dựng và phát triển mô hình kinh doanh mai vàng. Với diện tích khoảng 3.000m2 trồng mai vàng, anh Nhanh có thu nhập hơn 100 triệu đồng từ việc bán mai và cho thuê mai Tết, kết hợp với bán phân, thuốc bảo vệ thực vật.

Tuổi thơ anh Nhanh từng trải qua nhiều khó khăn, vất vả. Cha mẹ ly hôn khi Nhanh còn nhỏ, nhà không có ruộng đất, mẹ phải làm thuê để lo cho 2 anh em Nhanh ăn học. Thấy mẹ vất vả, đến năm học lớp 11, Nhanh quyết định nghỉ học để đi làm phụ giúp gia đình. Năm 2012, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, Nhanh vào làm ở một công ty bất động sản nhưng thu nhập bấp bênh.

Năm 2014, sau khi tham quan các mô hình kinh tế ở địa phương, anh Nhanh nhận thấy mô hình trồng và kinh doanh mai mang lại lợi nhuận khá cao. Anh Nhanh nhớ lại: “Dịp Tết năm 2014, tôi đi Hậu Giang mua 20 cây mai thành phẩm chở ra chợ bán. Sau vụ Tết, tôi còn lời hơn 15 triệu đồng”. Nhận thấy việc kinh doanh mai vàng mang lại thu nhập tốt, anh Nhanh dành dụm tiền mua mai vàng về chăm sóc và bán vào dịp Tết. Với số lượng vài chục cây mai ban đầu, đến nay, anh Nhanh trở thành một trong những người thành công trong nghề kinh doanh mai. Anh thuê hơn 3.000m2 đất để trồng và chăm sóc gần 2.000 cây mai lớn, nhỏ.

Hiện tại, anh Nhanh tập trung đầu tư, tạo ra nhiều sản phẩm mai ghép với đủ các dáng thế, có giá trị từ vài trăm ngàn đồng đến hàng chục triệu đồng. Anh Nhanh đang sở hữu nhiều giống mai đẹp như mai gião, siêu bông bình lợi, cúc cam, cúc kem và cúc hoàng đế, cúc thọ hương… Ưu điểm của những giống mai này là dễ chăm sóc, bông to, thơm, nhiều cánh, được khách hàng ưu chuộng. Với sự chăm sóc tỉ mỉ từ khâu bón phân, tỉa cành cho đến tạo dáng và chỉnh sửa các thế cây đẹp mắt, vườn mai của anh được nhiều khách hàng tin tưởng, tìm đến đặt mua và thuê mai vàng. Hiện tại, ngoài việc bán mai trực tiếp, anh Nhanh còn bán mai qua các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok. Anh Nhanh cho biết: “Vào dịp Tết, tiền bán mai và tiền cho thuê mai vàng cũng thu được trên 70 triệu đồng. Hàng tháng, tôi còn bán hơn 30 cây mai lớn nhỏ...”.

Xem thêm: nhà vườn mai vàng.

Những năm gần đây, việc bán mai giống rất thuận lợi vì nhu cầu người chơi mai ngày càng nhiều. Là người nhạy bén trong kinh doanh, anh Nhanh đi thu mua những cây mai nhỏ về ghép để bán cho khách hàng. Anh Nhanh nói: “Hiện tại, khách hàng chuộng những cây mai ghép có giá từ 200.000 đồng đến 3 triệu đồng/cây. Phần lớn khách hàng mua mai ghép về làm giống và tự chăm sóc tại nhà để trải nghiệm”. Anh Nhanh tâm sự: “Việc kinh doanh mai vàng có lúc hút hàng nhưng cũng có lúc bị ế ẩm. Có năm gặp thời tiết bất lợi, cây mai nở sớm hoặc nở trễ thì không có thu nhập”. Tuy nhiên, chính niềm đam mê khiến anh Nhanh không bỏ cuộc mà gắn bó lâu dài với cây mai vàng nên thu nhập ổn định.

Trong 2 năm gần đây, anh Nhanh còn bán phân, thuốc bảo vệ thực vật cho khách hàng về chăm sóc mai. Anh Nhanh cho biết: “Năm 2024, tôi học và được cấp chứng chỉ hành nghề mua bán phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Hiện tại, tôi chủ yếu bán các loại phân, thuốc chăm sóc mai vàng. Bình quân, mỗi tháng tôi có thu nhập từ 3-5 triệu đồng”. Trong tháng 4-2025, anh Nhanh tham gia Câu lạc bộ khoa học kỹ thuật mai vàng Phú Thứ và được bầu làm Phó Chủ nhiệm câu lạc bộ. Từ khi tham gia câu lạc bộ, anh Nhanh nhiệt tình giúp đỡ, hỗ trợ kỹ thuật trồng và chăm sóc mai vàng cho nhiều thành viên câu lạc bộ để cùng nhau phát triển. “Sắp tới, tôi tiếp tục duy trì và phát triển mô hình kinh doanh mai vàng, kết hợp trồng xen canh mận MST để có thêm thu nhập. Bên cạnh đó, tôi sẽ thuê mặt bằng để kinh doanh mua bán phân, thuốc bảo vệ thực vật”, anh Nhanh chia sẻ thêm. Các bạn có thể tham khảo thêm về Những hình ảnh hoa mai vàng đẹp nhất không thể bỏ qua.